Saturday, January 25, 2025

बिद्रोह

मार्क्सका ठेली मुन्तिर 

इमाइल दुर्खिम अनि 

इ. वि. टाइलरको 

संरचनामा 

नअटेपछि मेरो परिवेश 

कसरी अटौंला र म 

महोदय ? 


ॐ मणि पद्मे हुँ -  शिरमा गुँथेर

भोटो, गुन्यू, चोलीमा सुसेली हालेर 

कमिज र लुँगीमा पसिनाको सुगन्धले

भकारी भर्ने परिदृश्य 

थान्को लगाइदिएर कुनामा 

एकरूपताको नारा दिएर 

कुर्लिने आधुनिकता ! 

जगविहिन उभिन हतारिने 

मारूनी र रोधीलाई छुट्याइदिने 

मुर्चुङ्गा र ढोलक मिल्काएर 

डाँडा पाखा रन्किने भाकाहरु - आहा ! 

थमाइदिएर अर्कैको हात 

नापेर भुगोल 

भित्तामा कोरेर 

पराधिनताको नक्सा 

जहाँको हरेक चिजले गिज्याइ रहन्छ 

र भन्छ 

म तिम्रो भइसकेँ , 

वा तिमी मेरो भइसक्यौ 

मोहित भएछौ वा बनेछौ 

एकै भावमा सम्हालेर 

शिरमा बसेर रजाइँ गरुँ 

घाटीमा झुण्डिएर बाटो डोर्याउँ 

वा नसा नसामा बगेर 

सिध्याउँ तिम्रो स्वाधिनता 

के हार स्वीकार गरौं त महोदय ? 


अहँ 

हुदैन

मलाई स्वीकार्य छैन 

म मौन सहमतिको विरुद्ध

हमला बोल्छु 

पुर्खाको योगदान भुल्ने 

म कृतध्न भएको छैन  ।

मुण्डन गरिदिन्छु शिर 

धारेर स्व बस्त्र 

कन्दमूलको शिकार गरेर 

मलाई सुहाउने

आफ्नै पौरखमा रमाउन 

र 

भत्काउन यो कुटिल परिवेश

उजाडिएका सम्पदा 

दर्ता चल्ने देवको बसाइँसराइँ 

मास्न खोजेको इतिहास 

आलाप गरिरहेको परिवहन 

जहाँ 

भोको र र्याल काढिरहेको 

नुतन भेष छ 

भन्छ 

मलाई स्वीकार 

महोदय 

मलाई स्वीकार छैन 

स्वार्थको आहाल बसेको 

आँधिले उडाउने 

सम्मोहनको जग । 


खोजी थालौं 

स्वाधिनताको मुहान 

औपचारिकता भन्दा वास्तविकता 

प्वाल नपरेका सार्वभौम भित्ता

ताजा इतिहासको गर्व 

सम्मान गर्न सकुँ आफूलाई 

आफै बनाएर रम्न सकुँ ! 


महोदय भन्नुहोस 

कसरी अटाउन सक्छु म 

जहाँ 

पराधिनताको सुगन्ध चल्छ 

सर्ब हिनताको प्रबन्ध छ 

लुटने लुटाउनेकै सम्बन्ध छ 

ज्यूँदो लासको आनन्द 

त्यो परिवेशमा म अटाउदैन 

भन्नुहोस 

के म अटाउँ त ?  

 

बिद्रोह

मार्क्सका ठेली मुन्तिर  इमाइल दुर्खिम अनि  इ. वि. टाइलरको  संरचनामा  नअटेपछि मेरो परिवेश  कसरी अटौंला र म  महोदय ?  ॐ मणि पद्मे हुँ -  शिरमा...